ارزیابی کیفیت بصری فضاهای آموزشی بر اساس ترجیحات استفاده کنندگان (مطالعة موردی: دانشگاه سیستان و بلوچستان)

امروزه هدف از ارزیابی کیفیت بصری منظر، تعیین و مشخص کردن شاخص‌ها و معیارهایی است که از طریق آنها بتوان مناظر را حفاظت، احیا، و یا بازسازی کرد. در واقع از این طریق می‌توان مناظری را که از لحاظ زیبایی شناختی مناسب هستند، حفظ کرده و در صورت لزوم مناظری را ترمیم و احیاء کرد. تجزیه و تحلیل روابط میان کیفیت بصری و ویژگی‌های ساختاری منظر روشی مؤثر در انجام تحقیقات ادراکی است. به طور کلی مطالعاتی که بر پایه معیارهای زیبایی شناختی در منظر انجام می‌گیرد، در پی تعیین زیبایی یا تعالی آن نیستند بلکه در جست و جوی استخراج ترجیحات زیبایی استفاده کنندگان از منظر هستند. این مطالعات با دو رویکرد صورت می‌گیرد. در رویکرد اول مطالعه بر پایه عوامل قابل اندازه‌گیری عینی و بررسی ارتباطات متقابل میان آنها و در رویکرد دوم مطالعه بر پایه شناخت عوامل ادراکی مشاهده گران (استفاده گنندکان) صورت می‌گیرد. در این تحقیق، رویکرد دوم مورد مطالعه قرار می‌گیرد و قصد دارد با رویکرد برنامه‌ریزی و طراحی مشارکتی به توصیه‌ راهبردها و راهکارهایی برای ارتقای کیفیت بصری منظر دانشگاه سیستان و بلوچستان دست یابد. بدین منظور با رویکردی ذهنی به زیبایی‌شناسی منظر برای ارزیابی کیفیت بصری و ارتباط آن با جنبه‌های ادراکی منظر براساس ترجیحات استفاده کنندگان پرداخته شده است. برای تعیین معیار‌هایی که استفاده‌کنندگان در ارزیابی زیبایی، یا نازیبایی منظر مد نظر قرار می‌دهند، ضمن تهیة پرسشنامه، از روش‌ طبقه‌بندی کیفیت بصری (Q-sort) استفاده شده است. در انتها پیشنهادها و راهبردهایی به‌منظور ارتقای، ساماندهی و بهتر کردن منظر محوطه دانشگاه ارائه شده است.